Lekcja trójstopniowa

Lekcja trójstopniowa pomaga dzieciom w poznaniu i zapamiętaniu nowych pojęć, a dzięki temu przyczynia się do wzbogacenia słownictwa. Lekcję tę, w mniejszym bądź większym stopniu, wykorzystuje na co dzień w sposób intuicyjny znaczna część rodziców. Pedagogika Montessori stanowi konkretne zasady jej przeprowadzania, my przedstawiamy poniżej skrócony opis, przystosowany do pracy z dzieckiem w domu. Jak sama nazwa wskazuje, lekcja składa się z trzech etapów:

1. Prezentacja

W tej części dziecko poznaje nowe pojęcia. Rodzic czy opiekun bez używania zbędnych słów prezentuje dziecku poszczególne terminy (np. „to jest jabłko”, „to jest liść”, “to jest seler”), jednocześnie wskazując określoną kartę. Na początek zabawy z wykorzystaniem etapów lekcji trójstopniowej, warto zacząć od dwóch, trzech nowych pojęć, tak aby nie przytłoczyć dziecka ilością informacji.

2. Identyfikacja

Na tym etapie dziecko utrwala poznane pojęcia. To etap zdecydowanie dłuższy, polegający na wykonywaniu przez dziecko różnych poleceń (np. „pokaż marchewkę”, „zanieś banana do kuchni”, “stań na pomidorze”, “weź ananasa do ręki”). W tej części poleca się wykorzystać tak uwielbiany przez dzieci ruch. Zaangażowanie całego ciała sprawia, że zadania są atrakcyjniejsze, łatwiej jest utrzymać zainteresowanie, a jednocześnie dziecko lepiej zapamiętuje poszczególne pojęcia. Polecenia powinny być dostosowane do wieku i umiejętności dziecka. Zbyt trudne zadania mogą zniechęcić dziecko do dalszej pracy.

3. Przywołania z pamięci

Tutaj dziecko samodzielnie używa poznane pojęcia, odpowiadając na pytania rodzica (np. „co to jest?”, „co tu widzisz?”). Jeśli dziecko nie potrafi sobie przypomnieć, należy bez komentarza wrócić do etapu drugiego i w danej chwili zakończyć zabawę, aby nie zostawić dziecka z poczuciem porażki.
Cała lekcja nie powinna być zbyt długa, nie trzeba też wykonywać wszystkich trzech etapów za każdym razem. Podstawą jest zawsze obserwacja i ocena gotowości danego dziecka. Dzieciom na poszczególnych etapach rozwoju najwięcej satysfakcji przynoszą inne etapy pracy. Młodszym dzieciom wystarczy prezentacja, nieco starsze czerpią radość z identyfikacji pojęć, inne garną się już do przywoływania z pamięci. Dzieci nie trzeba poprawiać i wskazywać ich błędów – jeśli widzimy, że nie do końca radzą sobie na określonym etapie, oznacza to, że powinniśmy wrócić i poświęcić więcej czasu poprzednim stopniom. Jeśli dziecko wydaje się być znudzone, warto przejść do innych aktywności, aby nie zniechęcić go do dalszych wysiłków.